ในศาสนาและเทพปกรณัมกรีก อะธีนา (อังกฤษ: Athena, เสียงอ่านภาษาอังกฤษ: /əˈθinə/) หรือ อะธีนี (อังกฤษ: Athene) หรือ แพลลัสอธีนา/อะธีนี (อังกฤษ: Pallas Athena/Athene, เสียงอ่านภาษาอังกฤษ: /ˈpæləs/) เป็นเทพเจ้าพรหมจรรย์แห่งปัญญา ความกล้า แรงบันดาลใจ อารยธรรม กฎหมายและความยุติธรรม การสงครามโดยชอบ คณิตศาสตร์ ความแข็งแกร่ง ยุทธศาสตร์ ศิลปะ งานฝีมือและทักษะ ภาคโรมัน คือ มิเนอร์วา มีการพรรณนาอะธีนาว่าทรงเป็นพระสหายร่วมทางผู้เฉลียวฉลาดของวีรบุรุษและเทพเจ้าอุปถัมภ์การผจญภัยของวีรบุรุษ พระนางทรงเป็นเทพเจ้าพรหมจรรย์ผู้อุปถัมภ์กรุงเอเธนส์ ชาวเอเธนส์ตั้งวิหารพาร์เธนอนบนอะโครโพลิสในกรุงเอเธนส์ (อะธีนาพาร์ธีนอส) เพื่อถวายเกียรติแด่พระนางแม้อะธีนาปรากฏที่คนอสซัสในอักษรไลเนียร์บีในพระเจ้าโอลิมปัสคลาสสิกก่อนหน้าซูส ภายหลังมีการสร้างใหม่ให้พระนางทรงเป็นพระธิดาองค์โปรดของซูส ซึ่งประสูติพร้อมอาวุธเต็มยศจากพระนลาฏ (หน้าผาก) นิยายกำเนิดของพระนางมีหลายฉบับ ฉบับหนึ่งที่มีการอ้างมากที่สุดเล่าวว่า ซูสหลับนอนกับมีทิส เทพีแห่งความคิดและภูมิปัญญาช่าง แต่พระองค์ทรงกลัวผลลัพธ์ในทันที มีการทำนายก่อนหน้านั้นว่ามีทิสจะประสูติบุตรที่ทรงพลังยิ่งกว่าบิดา แม้แต่ซูสเอง เพื่อป้องกันผลลัพธ์อันตรายนี้ หลังทรงโกหกมีทิสแล้ว ซูส “ฆ่าพระนางในพระอุทรของพระองค์เอง” พระองค์ “ทรงกลืนพระนางไปในทันที” ทว่า พระองค์ช้าเกินไป เพราะมีทิสตั้งครรภ์แล้ว ในที่สุด ซูสทรงปวดพระเศียรอย่างหนัก โพรมีเทียส ฮิฟีสตัส เฮอร์มีส แอรีสหรือพาเลมอน (แล้วแต่แหล่งข้อมูลที่พิจารณา) ผ่าเศียรของซูสด้วยขวานไมนวนสองหัว แล้วอะธีนาก็ทรงโจนออกจากเศียรของซูส โตเต็มที่และมีอาวุธ
นายหญิงแห่งเอเธนส์ ตามตำนานกรีกเล่าว่า ที่มาของชื่อเมืองเอเธนส์ (Athens) นั้น มาจากการที่ชาวกรีกจะตั้งชื่อเมืองแต่ไม่รู้จะใช้ชื่ออะไร โพไซดอน เทพแห่งมหาสมุทร ผู้มีศักดิ์เป็นลุงของอะธีนา ใช้ตรีศูลอาวุธของตนสร้างม้าขึ้นมา (บ้างก็ว่าสร้างน้ำพุขึ้น) ชาวเมืองต่างพากันชื่นชมม้าเป็นอันมาก แต่เทพีอะธีนาได้เนรมิตต้นมะกอกขึ้นมา ซึ่งสามารถใช้ผลเป็นประโยชน์ได้ นอกจากนี้ มะกอก ยังเป็นสัญลักษณ์ของสันติภาพ ในขณะที่ม้าเป็นสัญลักษณ์ของสงคราม ชาวเมืองจึงตกลงใช้ชื่อเมืองว่า เอเธนส์ ตามชื่อของพระนาง และมะกอกก็กลายเป็นผลไม้เศรษฐกิจสำคัญอันดับหนึ่งของกรีซมาจนปัจจุบัน อาจกล่าวได้ว่า อะธีนา เป็นเทพที่ชาวกรีกให้ความนับถือมากที่สุดก็ว่าได้ ในสมัยโบราณมีการสร้างมหาวิหารเพื่อถวายแด่พระนาง คือ วิหารพาเธนอน ซึ่งตั้งอยู่ที่เนินอะโครโปลิส ที่กรุงเอเธนส์ในปัจจุบัน ในการท่องเที่ยวของกรีซ จะพบรูปปั้นขนาดเล็กของอะธีนาขายเป็นที่ระลึกอยู่ทั่วไปมิเนอร์วา (อังกฤษ: Minerva) เป็นเทพีโรมันแห่งปัญญา และผู้สนับสนุนศิลปะ การค้าและยุทธศาสตร์ พระองค์กำเนิดจากพระเจ้าของจูปิเตอร์พร้อมด้วยศาสตราวุธ หลังศตวรรษที่ 2 ก่อน ค.ศ. เป็นต้นมา ชาวโรมันยกให้พระนางเทียบเท่าอะธีนาของกรีกพระองค์เป็นเทพีพรหมจรรย์แห่งดนตรี กวี แพทยศาสตร์ การพาณิชย์ การทอผ้า งานช่างและเวทมนตร์ มักพรรณนาพระองค์กับสัตว์ศักดิ์สิทธิ์แห่งพระองค์ คือ นกฮูกซึ่งปกติได้ขนานนามว่า “นกฮูกแห่งมิเนอร์วา” ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ว่าพระนางทรงเชื่อมโยงกับภูมิปัญญาเอเธนส์ (อังกฤษ: Athens; กรีก: Αθήνα [aˈθina] อธีนา) เป็นเมืองหลวงของประเทศกรีซ และยังเป็นเมืองใหญ่ที่สุดในประเทศกรีซ ใช้ชื่อตามพระเจ้าอะธีนาในปุราณวิทยา เป็นหนี่งในเมืองที่เก่าแก่ที่สุดในโลก โดยกินช่วงระยะเวลามากกว่า 3,400 ปี และมีการตั้งถิ่นฐานมาตั้งแต่ประมาณช่วงสหัสวรรษที่ 11 และ 7 ก่อนคริสตกาล ในช่วงยุคคลาสสิกของกรีซ หรือประมาณปีที่ 508-322 ก่อนคริสต์ศักราช เอเธนส์ขึ้นสู่จุดสูงสุดของอำนาจ และเป็นนครรัฐที่มีอิทธิพลอย่างมากในยุคนั้น อีกทั้งยังเป็นศูนย์กลางของศิลปะ การเรียนรู้ และปรัชญา เมืองเอเธนส์ยังได้รับการอ้างอิงอย่างกว้างขวางว่าเป็นต้นกำเนิดของอารยธรรมตะวันตก และเป็นที่ที่การปกครองระบอบประชาธิปไตยถือกำเนิดขึ้นเป็นครั้งแรก
ปัจจุบันเอเธนส์เป็นเมืองนานาชาติที่ทันสมัย เป็นศูนย์กลางทางเศรษฐกิจ การเงิน อุตสาหกรรม การเมือง และชีวิตทางวัฒนธรรมในกรีซ และภูมิภาคตะวันออกเฉียงใต้ของยุโรป เป็นที่ตั้งของท่าเรือไพรีอัส ซึ่งเป็นท่าเรือผู้โดยสารที่ใหญ่ที่สุดในยุโรป[6] เอเธนส์ถูกจัดอันดับให้เป็นเมืองที่รวยที่สุดอันดับที่ 39 ของโลก ในปี 2012 ประชากรในเขตเทศบาลเมือง บนขนาดพื้นที่ 38.96 km2 (15.04 sq mi) มีประมาณ 655,442 คน (796,442 คน ณ ปี ค.ศ. 2004) ส่วนประชากรในเขตเมือง (urban area) ทั้งหมด บนขนาดพื้นที่ 412 km2 (159 sq mi) มี 3,090,508 คน ตามสถิติเมื่อปี ค.ศ. 2011 เอเธนส์ยังเป็นเมืองหลวงที่อยู่ใต้สุดของแผ่นดินใหญ่ยุโรป มรดกจากยุคคลาสสิกยังคงมีให้เห็นอยู่ในเมือง จากจำนวนโบราณสถานและงานศิลปะ ที่มีชื่อเสียงที่สุดของทั้งหมดคือวิหารพาร์เธนอนในสมัยคลาสสิกของกรีซโบราณ (508-322 ก่อนค.ศ.) เอเธนส์ (กรีกโบราณ: Ἀθῆναι [a.tʰɛ̂ː.nai̯]) เป็นศูนย์กลางของชุมชนเมืองในนครรัฐเอเธนส์ ตั้งอยู่ในแอตติกา ประเทศกรีซ เอเธนส์เป็นชาติผู้นำแห่งสันนิบาตดีเลียน ในสงครามเพโลพอนนีซ ระหว่างสันนิบาตดีเลียน และสันนิบาตเพโลพอนนีเซียน ซึ่งนำโดยสปาร์ตา ในสมัยคลาสสิก เอเธนส์เป็นศูนย์กลางของการเรียนรู้ในทุกแขนง ไม่ว่าด้านศิลปะ คณิตศาสตร์ ดนตรี วรรณคดี หรือปรัชญา เอเธนส์เป็นที่ตั้งของ อาคาเดเมีย มหาวิทยาลัยที่เพลโตก่อตั้งขึ้น และ ไลเซียม ของอริสโตเติล เอเธนส์ยังเป็นบ้านเกิดของนักเขียน นักปรัชญา นักการทหาร รวมไปถึงรัฐบุรุษที่โดดเด่นอีกมากมาย อาทิเช่น โสเครตีส, เพลโต, เพริคลีส, อริสโตฟานีส, ซอโฟคลีส และธูซิดิดีส
หลังจากได้รับเอกราชในปี 1991, อาเซอร์ไบจานก็กลายเป็นสมาชิกของกองทุนการเงินระหว่างประเทศที่ธนาคารทั่วโลกที่ธนาคารยุโรปเพื่อการบูรณะและการพัฒนาที่ธนาคารเพื่อการพัฒนาอิสลามและธนาคารเพื่อการพัฒนาเอเชีย ระบบการธนาคารของอาเซอร์ไบจานประกอบด้วยธนาคารกลางของประเทศอาเซอร์ไบจาน , ธนาคารพาณิชย์และเครดิตองค์กรที่ไม่ใช่ธนาคาร ธนาคารแห่งชาติ (ปัจจุบันเป็นศูนย์กลาง) ก่อตั้งขึ้นในปี 2535 โดยอิงจากธนาคารออมสินของรัฐอาเซอร์ไบจานซึ่งเป็น บริษัท ในเครือของอดีตธนาคารออมสินแห่งสหภาพโซเวียต ธนาคารกลางทำหน้าที่เป็นธนาคารกลางของอาเซอร์ไบจานซึ่งมีอำนาจในการออกสกุลเงินประจำชาติคือมานัตอาเซอร์ไบจันและกำกับดูแลธนาคารพาณิชย์ทั้งหมด ธนาคารพาณิชย์รายใหญ่สองแห่งคือUniBankและInternational Bank of Azerbaijan ของรัฐซึ่งดำเนินการโดย Abbas Ibrahimov ผลักดันจากการใช้จ่ายและการเติบโตของอุปสงค์อัตราเงินเฟ้อในไตรมาสที่ 1ปี 2550 ถึง 16.6% รายได้ที่กำหนดและค่าจ้างรายเดือนเพิ่มขึ้น 29% และ 25% ตามลำดับเมื่อเทียบกับตัวเลขนี้ แต่การเพิ่มขึ้นของราคาในอุตสาหกรรมที่ไม่ใช่น้ำมันทำให้เกิดเงินเฟ้อ อาเซอร์ไบจานแสดงสัญญาณบางอย่างของสิ่งที่เรียกว่า ” Dutch disease ” เนื่องจากภาคพลังงานที่เติบโตอย่างรวดเร็วซึ่งทำให้เกิดภาวะเงินเฟ้อและทำให้การส่งออกที่ไม่ใช่พลังงานมีราคาแพงขึ้น ในช่วงต้นทศวรรษ 2000 อัตราเงินเฟ้อที่สูงเป็นประวัติการณ์ได้ถูกควบคุม สิ่งนี้นำไปสู่การเปิดตัวสกุลเงินใหม่คือมานัตอาเซอร์ไบจันใหม่ในวันที่ 1 มกราคม 2549 เพื่อประสานการปฏิรูปเศรษฐกิจและลบร่องรอยของเศรษฐกิจที่ไม่มั่นคง
อีวานส์พบว่า ขีดสั้นในอักษรลิเนียร์บี เป็นการแยกคำ เขาถอดความการนับเลขและตัวเลขได้ ด้วยระบบพิกโตแกรม และพบความเป็นคู่ขนาน ระหว่างอักษรไซเปรียทที่อ่านได้แล้ว กับอักษรลิเนียร์บี ซึ่งแสดงว่า ภาษาที่เขียนด้วยอักษรลิเนียร์บี เป็นภาษากรีกโบราณ แต่อีวานส์ยังมั่นใจว่าอักษรลิเนียร์บี ใช้เขียนภาษาไมนอส ที่ไม่เกี่ยวข้องกับภาษากรีกใน พ.ศ. 2482 พบแผ่นจารึกดินเหนียว เขียนด้วยอักษรลิเนียร์บี จำนวนมาก ที่ไพลอส ประเทศกรีซ ซึ่งสร้างความแปลกใจให้อีวานส์ ผู้เชื่อว่าอักษรนี้ใช้ในเกาะครีทเท่านั้น การถอดความอักษรลิเนียร์บีสำเร็จเมื่อ พ.ศ. 2493 โดย ไมเคิล เวนทริส (2465 – 2499) เขาเริ่มสนใจอักษรนี้เมื่อ พ.ศ. 2479 เมื่อเข้าชมนิทรรศการเกี่ยวกับชาวไมนวน ของอีวานส์ และสามารถเข้าใจอักษรลิเนียร์บีได้ในอีก 17 ปีต่อมา ครั้งแรก เวนทริสสงสัยว่า ภาษาที่เขียนด้วย อักษรลิเนียร์บี คือภาษากรีก เพราะคำที่ถอดความได้บ้างแล้ว คล้ายกับรูปแบบของอักษรกรีกโบราณ และด้วยความช่วยเหลือของ จอห์น แชดวิช ผู้เชี่ยวชาญภาษากรีกยุคแรก ๆ เขาจึงแสดงข้อพิสูจน์ได้ว่า อักษรลิเนียร์บีใช้เขียนภาษากรีก สาธารณรัฐประชาธิปไตยอาเซอร์ไบจานอายุสั้นประสบความสำเร็จในการสร้างความสัมพันธ์ทางการทูตกับหกประเทศโดยส่งผู้แทนทางการทูตไปเยอรมนีและฟินแลนด์ กระบวนการรับรองระหว่างประเทศเกี่ยวกับความเป็นอิสระของอาเซอร์ไบจานจากการล่มสลายของสหภาพโซเวียตกินเวลาประมาณหนึ่งปี ประเทศล่าสุดที่รู้จักอาเซอร์ไบจานคือบาห์เรนเมื่อวันที่ 6 พฤศจิกายน พ.ศ. 2539 ความสัมพันธ์ทางการทูตเต็มรูปแบบรวมถึงการแลกเปลี่ยนคณะเผยแผ่ซึ่งมีขึ้นครั้งแรกกับตุรกีปากีสถานสหรัฐอเมริกาอิหร่าน และอิสราเอ อาเซอร์ไบจานให้ความสำคัญเป็นพิเศษกับ ” ความสัมพันธ์พิเศษ ” กับตุรกี
อาเซอร์ไบจานมีความสัมพันธ์ทางการทูตกับ 158 ประเทศจนถึงขณะนี้และดำรงตำแหน่งสมาชิกในองค์กรระหว่างประเทศ 38 องค์กรมันถือสถานะการณ์ในไม่ใช่แนวทางเคลื่อนไหวและการค้าโลกองค์การและเป็นผู้สื่อข่าวที่สหภาพโทรคมนาคมระหว่างประเทศ เมื่อวันที่ 9 พฤษภาคม 2006 อาเซอร์ไบจานได้รับเลือกให้เป็นสมาชิกในที่จัดตั้งขึ้นใหม่สภาสิทธิมนุษยชนโดยสมัชชาใหญ่แห่งสหประชาชาติวาระการดำรงตำแหน่งเริ่มเมื่อวันที่ 19 มิถุนายน พ.ศ. 2549 อาเซอร์ไบจานได้รับเลือกเป็นสมาชิกไม่ถาวรของคณะมนตรีความมั่นคงแห่งสหประชาชาติครั้งแรกในปี พ.ศ. 2554โดยได้รับการสนับสนุนจาก 155 ประเทศ